برگرفته از مجله دهاتی شماره ۴۵ خرداد ماه ۱۳۸۶
یادی از گذشته
هنگام بررسی کتاب های در کتابخانه خود جزوه ای را یافتم تحت عنوان تاریخچه دانشکده کشاورزی کرج به قلم استاد دکتر مهدوی اردبیلی که ضمن احساس خوشوقتی به نظرم رسید قسمت هایی از آن را برای اطلاع شما دوستان و فارغ التحصیلان دانشکده کشاورزی کرج ، در این زمان که قرار است به رسم هر سال در گردهمایی پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت سال ۱۳۸۶ در سالن مهدوی دانشکده پردیس کشاورزی کرج شرکت کنیم بازگو کنم هر چند که ممکن است بعضی از شما آن را قبلاً ملاحظه کرده باشید ، ولی یادآوری آن مفید خواهد بود .
اموزش کشاورزی در ایران اولین بار در سال ۱۲۷۹ شمسی برابر با ۱۹۰۰ میلادی توسط آقای داشر Dasher بلژیکی که توسط دولت استخدام شده بود با افتتاح یک مدرسه ابتدایی به نام « مدرسه فلاحت مظفری » در قریه چهاردانگه از محالات کرج شروع گردید . این مدرسه فقط ۶ سال دایر بود و عده ای از بچه های روستایی را تربیت کرد اما در سال ۱۲۸۵ شمسی ۱۹۰۶ میلادی با شروع سلطنت محمد علی شاه و خاتمه قرار داد داشر مدرسه منحل و به مدت ۱۱ سال تعطیل گردید .
در آن زمان در ایران وزارت کشاورزی وجود نداشت . در سال ۱۲۹۶ مرحوم حسین علاء به وزارت « فوائد عامه و تجارت و فلاحت » منصوب شد استاد ادبیات کشاورزی فکر کرد مجله ای انتشار دهد و مرحوم سعید نفیسی ، استاد ادبیات فارسی را مامور این کار نمود و ایشان مجله ای را نام « فلاحت و تجارت » را انتشار داد که موجب خوشحالی علاء گردید و نفیسی را به مدیریت اداره فلاحت منصوبکرد که هر ساله در این سمت بود و ۷۷ شماره مجله منتشر شد . علاء شورایی را برای رسیدگی به مشکلات کشاورزی تشکیل داد و این شورا تاسیس « مدرسه عالی فلاحت » در تهران و احداث دبستان های روستایی در نقاط مختلف کشور را پیشنهاد نمود که به علت نبودن استاد متخصص ایرانی ، مدرسه عالی فلاحت تشکیل نشد تابالاخره هیات دولت در ۲۲ اسفند ماه ۱۲۹۶ شمسی (۱۳ مارس ۱۹۱۸) پیشنهاد دایر کردن « مدرسه عالی فلاحت » در کرج را تصویب نمود و در مهر ۱۲۹۷ « دبستان برزگران کرج» به ریاست هانس شریکر آلمانی دایر گردید و دو سال بعد ۳۰ نفر از این مدرسه فارغ التحصیل شده و به کارهای کشاورزی مشغول گردیدند . ولی در سال ۱۳۰۰ این مدرسه منحل شد و مدرسه فلاحتی دیگری در پارک امین الملک تهران در سال ۱۳۰۱ گشایش یافت ، اما طولی نکشید که مستشاران امریکایی به ایران آمده و مدرسه ابتدایی را به « مدرسه متوسطه فلاحت » تبدیل کردند . دوره این مدرسه سه سال بود که دو سال آن نظری و در تهران تاسیس شد و پس از اتمام ساختمان کلاس ها و خوابگاه دانشجویان و خانه استادان و آزمایشگاه ها در آذر ۱۳۰۹ به دست رضاشاه با حضور تیمور تاش ، وزیر دربار او گشایش یافت و ریاست آن به احمد حسین عدل که فارغ التحصیل مدرسه عالی کشاورزی گرینیون فرانسه بود سپرده شد . ایشان و محمود فاتح بایاری مصطفی قلی بیات زحمات زیادی کشیدند که این سه نفر بانی واقعی کشاورزی نوین در ایران هستند . مجسمه نیم تنه بیات به عنوان بانی دانشکده کشاورزی کرج تا قبل از انقلاب در میدان خیابان اصلی دانشکده موجود بود .
برنامه کشاورزی کرج از روی برنامه های مدارس عالی کشاورزی فرانسه و آلمان اقتباس شده بود و به طور کامل برنامه قرن نوزدهم بود که فقط کشاورزی عمومی تدریس می شد و نخستین فارغ التحصیلان آن که بیرون آمدند مسئولان کشور به فکر تاسیس « وزارت فلاحت » افتادند و چند سال بعد اداره فلاحت وزارت فواید عامه به وزارت فلاحت مستقل تبدیل شد .
در سال ۱۳۰۷ دولت سالی یک صد نفر از فارغ التحصیلان دبیرستان ها را پس از قبولی در کنکور برای ادامه تحصیل به اروپا به خصوص به فرانسه فرستاد . از جمله آنان مهندسین منصور عطایی ، رضا گرست ، دواچی (که بعدها دکترا را گذراند) ، ابراهیم ناجی ،جعفر شریف ، حسن شیبانی ( با هزینه شخصی خود به فرانسه رفت ) ، کریم ساعی ، روح الله فرزانه و ابراهیم ریاحی بودند .
سه نفر اخیر در فرانسه در کنکور انستیتو اگرومیک شرکت کرده و با زحمات زیاد توانستند وارد این انستیتو شوند که تحصیلات آن در ایران معادل دکترا شناخته شد . دکتر بهرامی تحصیلات دامپروری خود را در آلمان به پایاین رساند و دکتر محمد حسن مهدوی اردبیلی ، دکتر اسماعیل فیلسوفی ، دکتر احمد هومن ، دکتر حسین کرباسی ، دکتر محمد منجمی ، دکتر زاهدی و دکتر خیبری فارغ التحصیلان دانشگاههای مختلف فرانسه بودند .
در میان استادان اولیه دانشکده کشاورزی کریم ساعی و روح الله فرزانه افکار پیشرفته داشتند و برای تغییر سیستم تعلیمات کوشش می نمودند . متاسفانه کریم ساعی در سانحه سقوط هواپیما در ۴ دی ما ۱۳۳۱ درگذشت .
مدت ها دانشکده کشاورزی کرج بدون تغییر چشمگیر همان برنامه نخستین را ادامه داد و فارغ اتحصیلان آن به محض خروج از دانشکده و انجام خدمت نظام وظیفه به استخدام وزارت کشاورزی در می آمدند . جنگ جهانی دوم موجب اشغال ایران توسط ارتش های روس و انگلیس و ورود مرام های سیاسی ورداتی بین دانشجویان و از بین رفتن انضباط گردید ، بدین جهت در ۱۶ اسفند ۱۳۲۴ هیات دولت طی لایحه ای دانشکده کشاورزی را از وزارت کشاورزی جدا و با ۱۷ محل استخدام استاد به دانشگاه تهران ملحق ساخت که آغاز تحول آموزش عالی کشاورزی و دامپروری در ایران شد تعداد دانشجویان فارغ التحصیل از آغاز تاسیس در ۱۳۰۸ تا زمان الحاق به دانشگاه تهران ۴۳۳ نفر بودند که به طور متوسط ۲۸ نفر درسال می شود .
منبع dehatico.ir
خیلی عالی بود.لایک داره
متن ارزشمندی بود . پدرم شادروان مهندس قدرت اله اخگر عراقی ،متولد ۱۳۰۲ بودند که ابتدا در مدرسه عالی فلاحت دیپلم و بعدها کارشناسی و کارشناسی ارشدشان را نیز از دانشگده مهندسی زراعی و اصلاح نباتات گرفتند . ایشان سالها در تهران خیابان زرتشت وزارت کشاورزی در سمت های ریاست و مشاور عالی در بخش بازرگانی به فعالیت اشتغال داشتند. پس از سالها خدمت از تهران به کرج در سمت ریاست کارخانه کود شیمیایی منسوب شدند .ایده خودکفایی گندم در رژیم گذشته به ایشان تعلق داشت که در سال ۱۳۸۳ وزیر وقت طی مراسمی از ایشان تجلیل و لوح یادبود را به ایشان دادند . ایشان در ۱۹ اسفند ۱۳۸۳ به رحمت خدا رفتند .