معنای البرز
در مورد واژه البرز باید به عرض برسانم
که این واژه از اصل اوستایی “هره بره زُئیتی” گرفته شده و در فارسی پهلوی به صورت “هربُرز ” درآمده. همه پژوهندگان زبان های باستانی از جمله دکتر ذبیح الله صفا و ابراهیم پورداوود و مهرداد بهار و… معتقدند که این واژه دو قسمت دارد: “هره” به معنی کوه است که به صورت “ال” درآمده و “بُرز ” به معنی بلند است نه به معنی سرزمین. بنابراین البرز یعنی کوه بلند.
ذبیح الله صفا گوید: “هرای نام کوه مقدسی است که با صفت برزئیتی یعنی تنومند توصیف شده” (مزداپرستی در ایران قدیم، ص۵۶).
پورداوود اوستا شناس برجسته گفته: “هرا به معنی کوه است” (یشت ها، ص ۱۳۱) و برز به معنی بلند.
حکیم توس نیز در شاهنامه برز را به معنی بزرگ و شکوهمند آورده:
” دگرآفرین بر فریدون بُرز
خداوند تاج و خداوند گرز”
گفتنی است بُرز در نام های ایرانی نیز به معنی بزرگ و شکوهمند دیده می شود مانند “فریبرز ، برزو” در ضمن برج (ساختمان بلند و چند طبقه) هم با برز یکی است.
زکریا مهرور
نویسنده و البرز پژوه